Chroom-6: Vraag & Antwoord
Er zijn ontzettend veel vragen over chroom-6. Dat is niet verwonderlijk, omdat chroom-6 op veel plaatsen terugkomt en risico’s kan vormen voor jouw gezondheid.
Hieronder vind je een overzicht van veelgestelde vragen met daarbij onze antwoorden:
Wat is chroom-6?
Chroom-6 is een vorm van het metaal ‘chroom’. Het is een verbinding die aan sommige producten wordt toegevoegd. De scheikundige naam is Chroom(VI)oxide. Daarnaast wordt het ook wel chroomtrioxide en chroom-vi genoemd.
Wat doet chroom-6?
Chroom-6 biedt in feite een beschermende laag voor metalen en kunststofoppervlakten. Het gaat corrosie tegen, zodat het oppervlak mooi, roestvrij en slijtvast blijft. Daarnaast wordt het als pigment in (kleurrijke) verf gebruikt.
Je kunt het dus goed gebruiken om kleurrijke verf te maken die z’n ondergrond heel goed beschermd tegen corrosie.
Waar zit chroom-6 in?
Je vindt chroom-6 terug in veel verschillende substanties. Denk daarbij aan:
- Verf
- Cement
- Lood
- RVS
- Leer
- Autolak
- Beton
- Hout
- Water
- Sigarettenrook
Welke verf bevat chroom-6?
Chroom-6 zit voornamelijk in primers en specifieke lakken. Daarnaast komt het ook voor in verven voor beton, hout en metaal. Sinds 2017 mag chroom-6 houdende verf niet meer in Nederland worden verkocht. Als je particuliere import niet meerekent, zou geen enkele verf in Nederland dus meer chroom-6 moeten bevatten.
Hoe herken je chroom-6?
Chroom-6 is niet met het oog waarneembaar. Je kunt het alleen herkennen door middel van testen. Dit kan via gespecialiseerde laboratoria. Daarnaast zijn er sneltesten beschikbaar voor bijvoorbeeld schildersbedrijven. Het enige nadeel hierbij is dat ze niet helemaal betrouwbaar zijn en slechts een indicatieve functie hebben. Bovendien kan het voorkomen dat het ene deel van een object wel chroom-6 bevat en een ander deel niet.
Hoe gevaarlijk/schadelijk is chroom-6?
Zolang chroom-6 als ‘vaste vorm’ op een product zit, is het niet gevaarlijk of schadelijk. Zodra dit product wordt bewerkt kan er chroom-6 vrijkomen in de vorm van stof. Chroom-6 is in stofvorm gevaarlijk, hoe kleiner de stofdeeltjes, hoe gevaarlijker het is voor je gezondheid en de omgeving.
Wanneer komt er chroom 6 vrij?
Chroom-6 komt vrij bij bewerkingen die het oppervlak aantasten:
- Schuren
- Lassen
- Stralen
- Zagen
Wanneer is chroom 6 gevaarlijk?
Met chroom-6 loop je risico wanneer fijne deeltjes op- of in je lichaam terecht komen. Bij elke vorm van bewerking geldt: hoe hoger energetisch de bewerking, des te fijner de verfdeeltjes en des te makkelijker deze kunnen worden opgenomen door het lichaam. Bij de meeste slachtoffers gebeurde dit via de huid, longen, keelholte en neusholte.
Wat doet chroom-6 met je lichaam?
Chroom-6 dringt de cellen van je lichaam binnen en reageert daar tot chroom-3. Deze reactie is schadelijk voor je cel: hij beschadigt en verandert de cel en de celkern waardoor eczeem, zweren of zelfs kanker kan ontstaan.
Welke aandoeningen veroorzaakt chroom-6?
Er zijn een aantal mogelijke gevolgen bij blootstelling aan chroom-6:
- Bij blootstelling aan de huid kan chronisch eczeem ontstaan.
- Bij blootstelling in de keel- en neusholte kunnen chroomzweren ontstaan.
- Bij blootstelling aan de longen kan longkanker gevormd worden.
De symptomen en klachten van bovenstaande aandoeningen ontstaan meestal op de lange termijn na intensieve blootstelling.
Waar is chroom-6 in gebruikt?
In potentie kan chroom-6 in alle objecten zitten die tegen corrosie behandeld zijn. Denk hierbij aan bruggen, viaducten, leuningen, stroommasten, kozijnen, lantaarnpalen, stalen constructies voor bewegwijzering. Het kan in verschillende of zelfs meerdere verflagen aangetroffen worden.
Is chroom 6 verboden?
Ja, sinds 2017 is chroom-6 verboden in alle verven in Nederland. Tenzij door normstelling en overheidsregelingen er speciaal toestemming voor is verleend, zoals bij Defensie. Let wel op, want ook al is chroom-6 sinds 2017 verboden, chroom-6 zit nog steeds in veel bestaande objecten die vóór 2017 met chroom-6 houdende verf zijn geverfd.
Wat te doen bij chroom-6?
Wanneer je als bedrijf chroom-6 aantreft dien je volgens de beheersregimes van Pro-Rail en Rijkswaterstaat voor een stukje werkveiligheid voor je medewerkers en omgeving te zorgen.
Hoe bescherm je jezelf tegen chroom-6?
Er zijn een aantal maatregelen die je kunt nemen om jezelf tegen chroom-6 te beschermen. Het makkelijkste is om bescherming te dragen, zoals lange mouwen en broekspijpen, handschoenen, veiligheidsschoenen en gezichtsbescherming. Adembescherming P3 helpt inname via de mond en neus te voorkomen.
Hoe kun je chroom-6 verwijderen?
Je kunt chroom-6 het beste laten verwijderen door specialisten. Waar ‘gewoon’ schuren, slijpen, boren, enzovoorts chroom-6 weliswaar van een oppervlak verwijdert, komen er nog steeds veel stofdeeltjes vrij. Het beste is om chroom-6 te neutraliseren. Dat doen wij bijvoorbeeld door te schuren met ChroNo64® of ChroNo59®. Zo wordt chroom-6 direct omgezet naar chroom-3 wat de blootstelling aan schadelijke stoffen minimaliseert.
Hoe wordt chroom-6 afval afgevoerd?
Een erkende afnemer zal chroom-6 afval afvoeren als gevaarlijk afval.
Hoe luidt de regelgeving omtrent chroom-6?
Chroom-6 staat op de lijst “gevaarlijke stoffen” van ISZW. Dat betekent dat er voorzorgsmaatregelen genomen moeten worden die erkent zijn in het werkveld. Het beheersregime van Pro-Rail en Rijkswaterstaat is een goede uitgangspositie. ChroNo64® en ChroNo59® worden door ISZW als goede methodes erkend.
Wie is er aansprakelijk bij chroom-6 blootstelling?
De opdrachtgever en de werkgever zijn op hun terrein aansprakelijk. De opdrachtgever voor het kenbaar maken van het aanwezig zijn van chroom-6. De werkgever is door de ARBO wet aansprakelijk voor het veilig werken met chroom-6 door zijn of haar werknemers.
Zijn er andere chroom soorten?
Ja, dat zijn chroom-3 en metallisch chroom.
Hoe gevaarlijk zijn andere chroom soorten?
Chroom-3 en metallisch chroom zijn, bij juist gebruik, onschadelijk voor mensen. Chroom-3 wordt zelfs als voedingssupplement gebruikt en metallisch chroom als coating van metalen opbjecten.
